Duurzaamheid

Op deze pagina leest u alles over duurzaamheid: van isoleren tot warmtepompen en netcongestie. We geven antwoord op veelgestelde vragen over deze onderwerpen. 

Onze ambities zijn groot. We willen in 2026 bijna de helft minder CO2  uitstoten dan in 2017. Om dit doel te bereiken werken we samen met inwoners en ondernemers. Wilt u weten hoe u mee kunt doen? Of wilt u een gesprek inplannen met een energiecoach? We helpen u graag verder.

Installatie zonnepaneel op dak

Wil u uw huis verduurzamen en/of isoleren?

Er is mogelijk subsidie beschikbaar. U vindt een overzicht van alle subsidies op onze subsidiepagina.

Openbare laadpalen

Op Terschelling zijn op meerdere locaties openbare laadpalen beschikbaar. Van de mogelijkheid om een laadpaal aan te vragen kan geen gebruik meer worden gemaakt. Het maximaal aantal laadpalen dat de gemeente via een concessie kon laten plaatsen is reeds bereikt.

Overzicht laadpalen

Plan een afspraak met een energiecoach

Onze energiecoaches helpen u graag om u te helpen bij het verduurzamen van uw huis of bedrijf. Ze komen graag bij u langs om de mogelijkheden te bespreken en geven advies over beschikbare subsidies. Een advies van de energiecoach is gratis.

Dirk Lintmeijer

Energiecoach voor inwoners
Dirk Lintmeijer
energiecoach@terschelling.nl

''We betalen elk jaar meer voor gas, elektriciteit en water. Door hier minder gebruik van te maken, kun je dus flink wat geld besparen. Maar hoe doe je dat? Daar help ik je graag mee. Ik kom binnenkort bij je thuis langs om je bespaartips te geven. Ook geef ik je advies over welke aanpassingen jij aan jouw huis kunt doen.''

Energiecoach voor ondernemers
Louis Zandbergen
louiszandbergen@gmail.com

Met Louis maakt u in de koudere maanden een afspraak om te zien waar uw huis warmte lekt. "Met mijn warmtebeeldcamera laat ik zien waar de koude plekken zijn. Soms op onverwachte plekken. Meten is weten." Daarnaast geeft Louis tips om uw huis te verduurzamen. Heeft u vragen? Neem contact op.

Energiecoach voor ondernemers
Willemijn Steentjes
willemijn@terschellingenergie.nl

Duurzaam ondernemen hoeft niet moeilijk of ingewikkeld te zijn. Het biedt ook kansen, en op termijn zelfs kostenbesparing. Dat is de belangrijkste boodschap van MKB energiecoach Willemijn Steentjes. “Er gebeurt op het eiland al heel veel op het gebied van duurzaamheid. Heb je als ondernemer vragen of wil je weten over wat er allemaal mogelijk is, neem dan vooral contact met mij op.”

Drukte op het elektriciteitsnetwerk (congestie): wat betekent dit voor mij?

Wat houdt drukte op het elektriciteitsnetwerk in?

Er wordt op veel plekken zoveel stroom teruggeleverd op het energienet, dat er een ‘file’ ontstaat. Het energienet kan de hoeveelheden teruggeleverde stroom dan niet aan en spanning op het net raakt hierdoor uit balans. De problemen op het energienet hebben niet alleen met salderen (terugleveren van stroom) te maken. Er is ook een tekort aan technisch personeel, ruimte en materialen. Hierdoor kan het lang duren voordat uw huis verduurzaamd kan worden.

Wat merk ik van drukte op het energienetwerk?

Op dit moment hebben vooral bedrijven last van de drukte op het energienet, maar de verwachting is ook dat steeds meer inwoners last gaan ondervinden. De drukte op het energienet is op meerdere manieren merkbaar. Ten eerste merkt u het bij het aansluiten van uw zonnepanelen: dat kan lang duren. Het kan ook voorkomen dat uw zonnepanelen de stroom niet op het net terugleveren. U krijgt er dan geen vergoeding voor. Het kan ook voorkomen dat uw laadpaal uw auto niet oplaadt vanwege een vol stroomnet.

Kan ik ook ergens zien hoe de situatie bij mij in de buurt is?

U kunt bekijken of er bij u in de buurt problemen met terugleveren zijn. Dat kan via de website van Liander.

Wat kan ik doen om problemen en vertraging zoveel mogelijk te voorkomen?

Hoe eerder de netbeheerder op de hoogte is van uw wensen, hoe meer ruimte er is voor de juiste afstemming en hoe groter de kans is dat u wel op de gewenste tijd een aansluiting kunt krijgen. Weet u bijvoorbeeld een half jaar van tevoren al wat u van plan bent? Vraag uw aansluiting dan zo vroeg mogelijk aan via: mijnaansluiting.nl.  

Gebruik daarnaast zoveel mogelijk uw eigen stroom op het moment dat het wordt opgewekt. Doe bijvoorbeeld uw was overdag en laadt uw auto op als uw zonnepanelen veel stroom opwekken.

Soms worden terugleverproblemen veroorzaakt door uw eigen installatie. In dat geval kunt u uw installatie het beste laten controleren door een erkend installateur. Uw installateur kan dan een controle doen op de aandachtspunten die u via deze link vindt: liander.nl/partners/aannemers-installateurs/zonnepanelen

Uw stroomaansluiting verzwaren

Waarom heb ik een zwaardere stroomaansluiting nodig?

Als u elektrisch wilt koken of verwarmen, zonnepanelen aan wilt sluiten of een elektrische auto op wilt laden, kunt u een zwaardere stroomaansluiting nodig hebben. Als uw aansluiting kleiner is dan 1x30A, dan heeft u voor het verduurzamen van uw huis altijd een zwaardere aansluiting nodig. Heeft u 1x30A of 1x35A? Dan kan uw huis geschikt zijn voor een klein aantal zonnepanelen. Uw aansluiting is dan vaak niet zwaar genoeg voor elektrisch koken of het opladen van een auto.

Waar vind ik meer informatie?

Advies bij een erkend installateur

Kan Liander mij advies geven?

Liander kan en mag u helaas in veel gevallen geen advies geven. Advies kunt u daarom het beste vragen bij een erkend installateur. Een erkend installateur kunt u hier vinden: echteinstallateur.nl.

Waar kan een erkend installateur mij mee helpen?

Voor de volgende vragen en situaties kunt u bij een erkend installateur terecht:

  • Hoeveel zonnepanelen heb ik nodig, waar plaats ik ze en welk vermogen past daarbij?
  • Advies over de zwaarte van uw aansluiting en welke aansluiting u nu heeft
  • Het uitvoeren van voorbereidende werkzaamheden in uw meterkast
  • Advies over welke warmtepomp het beste bij uw situatie past

Vragen over zonnepanelen

Hoe werkt het aanvragen van zonnepanelen?

Liander legt uit wat u moet regelen als u zonnepanelen wilt leggen:  liander.nl/verduurzamen/stroom-opwekken-en-opslaan.

Wat is er aan de hand met salderen en de terugleververgoeding?

Salderen houdt in dat u uw opgewekte energie voor hetzelfde tarief mag verrekenen als de energie die u afneemt. Vanaf 1 januari 2025 wordt deze regeling afgebouwd en uiteindelijk afgeschaft. Uw terugleververgoeding wordt dan geleidelijk lager. Let u er ook op dat u niet teveel panelen in gebruik neemt, maar plaats alleen wat u nodig heeft. Als iedereen in uw buurt teveel panelen plaatst, dan worden ze sneller uitgeschakeld. Dit zorgt voor een lagere opbrengst.

Waar plaats ik mijn panelen?

U heeft een paar opties voor het plaatsen van uw zonnepanelen. De meest gebruikelijke optie is het plaatsen op het zuiden. De opbrengst is dan meestal het hoogst, maar het zorgt voor een piekmoment tijdens het middaguur. Hierdoor kunnen panelen in uw buurt worden uitgeschakeld, waardoor uw opbrengst afneemt. Een oost-west opstelling van uw panelen past daarom soms beter. De opbrengst is ongeveer 10% lager dan bij een zuid-opstelling, maar de energie wordt gelijkmatiger over de dag opgewekt. Deze opstelling sluit vaak beter aan bij uw stroombehoefte.

Laat u hierover adviseren door een erkend installateur: echteinstallateur.nl.

Vragen over de (hybride) warmtepomp

Welke warmtepomp past het beste bij mij en waar moet ik rekening mee houden?

Informatie over welke warmtepomp het beste bij u en uw huis past, vindt u hier: verbeterjehuis.nl/tips-en-inspiratie/een-warmtepomp-past-in-vrijwel-elk-huis.

Een warmtepomp is het meest efficiënt als uw huis goed geïsoleerd is. Zorg dat dit dus in orde is voordat u een warmtepomp plaatst. Het is ook belangrijk om een hoge temperatuur (HT) warmtepomp te vermijden. Deze vraagt namelijk veel stroom en dit ziet u terug in uw energierekening. Daarnaast is het stroomnet niet ontworpen voor deze warmtepompen.

Welke stroomaansluiting heb ik nodig voor een warmtepomp?

Voor een hybride of volledig elektrische warmtepomp heeft u vaak een zwaardere aansluiting nodig. Een hybride pomp past soms ook op uw bestaande aansluiting. Wilt u ook elektrisch koken? Of uw auto opladen? Dan heeft u een 3-fase aansluiting nodig.

Meer informatie over warmtepompen en waar u rekening mee moet houden, kunt u hier vinden: liander.nl/hybride-warmtepomp.

Hoe kom ik in contact met Liander?

Ik heb problemen met terugleveren. Waar kan ik dit melden?

Problemen met terugleveren kunt u bij Liander melden. U gebruikt hiervoor dit formulier: www.liander.nl/terugleverproblemen-melden

Zij starten dan binnen twee weken na het toesturen van het formulier een onderzoek op. Dit doen ze door het op afstand uitlezen van de slimme meters op dezelfde hoofdleiding als uw aansluiting. Hier merkt u verder niets van. Het onderzoek duurt gemiddeld zes weken. Na afloop van het onderzoek nemen ze contact met u op via e-mail.

Ik heb een vraag of klacht

U kunt op meerdere manieren een antwoord vinden op uw vragen. Sommige zaken kunt u direct zelf online regelen: liander.nl/consument/zelf-regelen, bijvoorbeeld de grootte van uw aansluiting bekijken, een storing melden of een afspraak verzetten. 

Veelgestelde vragen vindt u op de contactpagina van Liander: liander.nl/contact.

Heeft u vragen over het elektriciteitsnet? Kijk dan op liander.nl/stroom-vooruit  voor meer informatie. 

Wilt u alsnog contact met een medewerker? Een overzicht met alle contactgegevens vindt u hier: liander.nl/contact.

U kunt Liander bellen op werkdagen tussen 08:00 en 17:00 via 088-5426444. Bent u een zakelijke klant? Kijk dan hier: liander.nl/grootzakelijk/contact.