Jolanda Bakker
Jolanda weet het zeker: “Als je durft te helpen, kom je een heel eind binnen het SIGMA-team”
Jolanda Bakker woont samen met haar man en kinderen op een schapenboerderij in Oosterend. Naast schapenhouden, verkopen zij en haar man producten in hun winkel en hebben ze een kaasmakerij, maar Jolanda is ook SIGMA-lid. Het is één keer voorgekomen dat haar pieper afging tijdens het kaasmaken. “Dan moet je dus alles laten vallen”, vertelt ze. Gelukkig kon haar man de kaas afmaken, terwijl Jolanda naar de plek van het incident snelde, want als SIGMA-lid, sta je direct klaar voor je medemens.
In actie bij opschaling
SIGMA staat voor Snel Inzetbare Groep ter Medische Assistentie. De leden van het team, een groep vrijwillige hulpverleners, wordt opgeroepen bij een groot ongeval of ramp als de medische hulpverlening, zoals ambulancepersoneel, niet toereikend is.
Jolanda zit sinds 2006 bij het team van Terschelling en heeft een aantal incidenten meegemaakt. “Als er iets gebeurt, wordt er eerst EHBO gegeven. Meestal door mensen die ter plekke wat kunnen wat doen”, schetst Jolanda. “Als 112 wordt gebeld, gaat vervolgens de ambulance naar de plek van het incident. Het ambulancepersoneel schat de situatie in en roept als het nodig is ons team op.”
Het ambulancepersoneel is altijd met z’n tweeën met een reserve team voor als het nodig is. Als ze het samen niet aankunnen, omdat er bijvoorbeeld meerdere slachtoffers zijn, wordt het SIGMA-team opgeroepen. Soms schat de meldkamer zelf de situatie in, waardoor het team ook via die weg opgeroepen kan worden.
“Als we een oproep krijgen, komen wij met onze auto (soms twee) vol materiaal. We ondersteunen de ambulance medewerkers en helpen met het klaarzetten van materiaal zoals brancards, infusen en zuurstof en het monitoren van vitale functies. Het ambulancepersoneel deelt taken uit en geeft opdracht per slachtoffer.”
Elke situatie is anders
“Aan de wal kunnen er bij een groot incident zo twintig ambulances komen, maar omdat wij die mogelijkheid hier niet hebben, moeten we onszelf kunnen redden”, benadrukt Jolanda met ernst. “In ieder geval voor een uur tot anderhalf uur. Met oefensituaties komen er soms ook helikopters met artsen. Zo raak je ook bekend met het werken voor ambulancepersoneel en andere artsen.”
Je houding is belangrijk
Jolanda is verpleegkundige van oorsprong. Ze heeft in de thuiszorg gewerkt en haar zorgdiploma’s gehaald, maar werkt inmiddels al twintig jaar op de boerderij. “Het is voor SIGMA wel handig als je een medische of verplegende achtergrond hebt”, zegt ze, “maar het is niet per se nodig. Je houding is belangrijker.”
Iedereen die bij het team aansluit, volgt dezelfde basisopleiding. In de opleiding wordt rekening gehouden met de achtergrond van de nieuwe deelnemers. Daarnaast heeft het team elke maand een oefenavond waarin ze de werking van het materiaal doornemen, bijscholing krijgen en situaties oefenen. Er zijn verschillende taken waar teamleden zich mee bezig kunnen houden: het omgaan met slachtoffers en hen kalm houden, het materiaal of de noodtent opzetten, een infuus klaarzetten, medicijnen optrekken, zuurstof geven. “Dat soort dingen moet je af en toe wel oefenen. Zo blijft je kennis scherp.”
Leerzaam, leuk en nuttig
“Ieder SIGMA-lid heeft een ‘gewone’ baan, dus we doen het er allemaal naast. De oefenmomenten zijn meestal avonds, maar dit kan in overleg ook overdag. Mocht de pieper gaan, dan laat iedereen altijd zo veel mogelijk vallen om gelijk in actie te komen.”
Gelukkig komt er maar zelden een oproep, maar het is van belang dat het team in tact blijft. SIGMA zoekt versterking omdat een aantal leden is verhuisd. “Je kan het doen als je een EHBO-diploma hebt of wil halen, geïnteresseerd bent in dit soort zaken en stressbestendig bent”, zegt Jolanda. “Als je durft te helpen, kom je een heel eind.”
Ze verzekert: “Als je niet flauwvalt wanneer je bloed ziet en denkt: ik help graag, ben je welkom. Het is een gezellige groep, die je tijdens de oefeningen snel leert kennen.”
Je moet natuurlijk wel ook beetje stressbestending zijn en snel schakelen in een crisissituatie helpt ook, maar verzekert Jolanda: “Veel mensen zouden dit kunnen doen. Als je met mensen kunt omgaan, kom je ook een heel eind. Als mensen of slachtoffers gestrest zijn, moet je hen kunnen geruststellen. Door zelf kalm te blijven, worden zij ook kalm. Je houding is dus eigenlijk belangrijker dan je medische kennis. Die kun je gaandeweg wel opdoen.”
Ben jij het nieuwe SIGMA-lid?
Woon jij op Terschelling, weet of denk je dat jij rustig blijft in een crisissituatie en wil je graag helpen? Misschien is SIGMA wel wat voor jou! Lees de volledige vacature op https://www.terschelling.nl/vrijwilliger-sigma en lees ook het verhaal van SIGMA-lid Mirjam.